جهان با بعثت پیامبر اکرم (ص) و با توصیه‌های قرآنی درباره تفکر، تعقل، تدبر و اهمیت به مباحث علم، تعلیم و تربیت روزنه‌ای جدید یافت. اذعان به اهمیت علم و عقل در کردار و رفتار و سخنان پیامبر و ائمه اطهار موجب گردید تا زوایای پنهان و آشکار مباحث فکری در امور متعدد، اندیشمندان دیگر ادیان را بیش ازپیش به تکاپو اندازد. با رشد  و گسترش آیین جهانی اسلام، صحابه و یاران راستین پیامبر و رهروان آنان لازم دیدند تا ضمن شرکت در رشد و توسعه تمدن جهانی برای پاسداشت آیین منور اسلام دایره تفکرات خود را توسعه و گسترش دهند. در همین راستا نهضت ترجمه و تشکیل بیت العلم ودارالحکمه دایر گردید. به همین جهت ظهور و بروز افکار متناسب با حاکمیت و گاه کاملاً مستقل شکل گرفت. اندیشه‌های مختلفی به بار علمی نشست و در حوزه‌های متعدد شروع به رشد و نمو کرد. فرقه‌های گوناگون در پهنه تاریخ اسلام پدیدار شدند و هرکدام تأثیرات خاص خود را در جامعه جهانی و تاریخ اسلام گذاشتند، فرقه‌ها و نحله‌های فکری مانند شیعه، اسماعیلیه، زیدیه، معتزله و ده‌ها گروه کوچک و بزرگ دیگر.

اصولاً پژوهش‌های اسلامی به مطالعه و تحلیل موضوعات مربوط به اسلام، اعتقادات، فرهنگ، تاریخ، فلسفه و ادبیات اسلامی می‌پردازند. این نوع پژوهش‌ها اهمیت بسیاری در جامعه دارند؛ زیرا به حفظ و حراست از ارزش‌ها، اصول و اخلاقیات اسلامی کمک می‌کنند و پژوهش‌های اسلامی باعث ترویج و توسعه فکری و اندیشه‌های نوین در جامعه می‌شوند. علاوه بر این پژوهش‌ها به ارتقاء فرهنگ و هویت اسلامی در جوامع مختلف کمک می‌کنند. با گسترش و توسعه پژوهش‌های اسلامی، می‌توان به تعمیق دانش و فهم عمومی درباره اسلام و ارزش‌های آن کمک کرد  و به ترویج اصول و ارزش‌های اسلامی در جوامع مختلف کمک نمود. این پژوهش‌ها می‌توانند به توسعه فرهنگ اسلامی و تقویت هویت اسلامی در جوامع مختلف و درنتیجه به ارتقاء سطح دانش و آگاهی افراد درباره اسلام و ارزش‌های آن بینجامند.

اول: بررسی آراء و افکار مادلونگ درباره فرقه اسماعیلیه از آغاز تا تأسیس دولت فاطمیان

دوم: اسماعیلیه: و. مادلونگ

سوم: اسماعیلیه در چرخه تعامل و تقابل با سامانیان

چهارم: امامت از دیدگاه دو فرقه اسماعیلیه و زیدیه

پنجم: آموزه‌های تشیع در منظومه فکری گلدزیهر

ششم: تحلیل عقاید «کرامیه» به‏عنوان حلقه اتصال ادیان ایرانی قبل ازاسلام و تصوف ایرانی؛ با تکیه‌بر عقاید اهل حق

هفتم: عوامل تأثیرگذار بر تحولات اندیشه ابوحنیفه

هشتم: بررسی تاریخی زمینه‌ها و چگونگی شکل‌گیری مبانی فکری شلمغانیه

نهم: آموزه‌های بر بهاری و تأثیر آن‌ بر جریان‌های سلفی گری

دهم: بررسی تطبیقی تأثیر شرایط سیاسی و جریانات فکری زمانه بر بینش علمای عامه نسبت به تشیع امامیه (مطالعه موردی اشعری و فخر رازی)

یازدهم: نگاه تأویل¬گرایانۀ شیخ احمد احسایی به طبیعت و پدیده‌های طبیعی بر مبنای آیات قرآن

دوازدهم: نقد و بررسی آثار شرق شناسانه‌ی دینی توسط تئودور نولدکه (1836- 1930 م.)

 منابع و مآخذ